Farabi ve Mantık Felsefesi

Konu: Farabi ve Mantık Felsefesi C.tesi Ekim 18, 2008 8:52 pm

Fârâbî’ye göre mantık, kategoriler, önermeler, kıyas ve analoji bölümleriyle neticede ister tümel ve isterse tikel olsun kavram analizi yaptığı için dil, matematik ve geometri olmak üzere felsefenin ve bilimin çeşitli
alanlarına malzeme sunar.

Mantık tarihinin, Aristo’dan sonra en önemli mantıkçı filozofu hiç şüphesiz ünlü Türk bilgini Fârâbî’dir. Aristo mantığın kurucusu olarak kabul edilir. Fârâbî de mantığın sistemleştiricisi ve geliştiricisidir. Bunun için İslâm dünyasında birincisine “İlk Öğretmen”, ikincisine “İkinci Öğretmen” denmiştir. Fârâbî’nin, bir kısmı günümüze kadar ulaşan 36 adet mantık eseri vardır; bunlardan 10-12’si Ortaçağ’da İbraniceye ve Latinceye çevrilmiştir.
Burada ne Fârâbî’nin mantık anlayışının genel bir değerlendirmesini yapacağız ne de mantığa katkılarını anlatacağız. Konumuz, Fârâbî’nin mantık felsefesine kısaca bir göz atmak olacaktır. Mantık felsefesini bir cümleyle tanımlarsak, mantığın konumunun, mantık ilkelerinin ve temel kavramlarının felsefede irdelenmesidir veya mantık üzerine felsefî düşünmedir diyebiliriz. “Mantık Felsefesi” adı, W.V. Quine gibi günümüz mantıksal pozitivistleri ile ortaya çıkmış ise de, aslında mantık sorunlarına felsefî yaklaşım yeni değildir. Mantık hakkında açık-seçik bir şekilde felsefe yapmak Fârâbî ile başlamıştır diyebiliriz